Şap Uygulamaları
ŞAP UYGULAMALARI
Şaplar, genellikle bağlayıcı bir madde, inorganik ya da organik dolgu maddeleri, bir takım renk verici maddeler ve bazı katkı maddelerinden oluşan döşeme kaplaması türüdür. Genel olarak tesviye şapları üç temel amaç için kullanılırlar.
Self leveling şap fiyatları Zemin üzerinde istenilen kotta bir yüzey oluşturmak,
Self leveling nedir Son yüzey kaplamasını taşıyıcı zemin oluşturmak,
Self leveling şap birim fiyat Son yüzey olarak aşınma tabakası oluşturmaktır.
SELF LEVELLİNG TESVİYE ŞAPI
Self levelling (kendiliğinden yerleşen) şap için, yüksek akıcılığa sahip ve aynı zamanda kararlı; kolayca yayılarak kalıbı dolduran ve bu esnada da dikkate değer bir ayrışma göstermeyen kendiliğinden yayılan beton tanımı yapılabilir. Self levelling’nin yüksek hareketliliğe sahip olması için düşük akma gerilmesine sahip malzeme; ayrışmaya karşı direnç gösterebilmesi için de yüksek viskoziteye sahip malzeme gereklidir. Şapların aşınma direncini ölçmek amacıyla yapılan testlerde self levelling şapın, normal şaplara göre %45 oranında daha az aşındığı görülmüştür.
Betonun yeterli dayanım ve dayanıklılığı kazanması büyük oranda döküm sırasında düzgün yerleşmesine bağlıdır. Bu işlemin düzgün yapılamaması, beton içerisinde boşlukların oluşmasına ve buna bağlı olarak da dayanım ve dayanıklılıkta azalmaya ve beton tarafından sarılan donatıların fiziksel ve kimyasal etkenlerden korunmasına engel olur. Sıradan betonlar genel olarak vibrasyonla sıkıştırılır ve sıkıştırma işleminin kalitesi de vibratörü kullanan işçiye bağlıdır. Yakın zamanda geliştirilen kendiliğinden yerleşen betonlar, yapıda insan faktörünü minimize etmek açısından önemli bir boşluğu doldurmuş, sıkıştırma ve yerleştirme işlemlerine bağlı mukavemet ve durabilite problemlerini ortadan kaldırmıştır. Kendiliğinden yerleşen şapların, katkı maddelerinin ve yüksek bağlayıcı oranının getirdiği ek maliyetlerden dolayı kaçınılmaz olarak diğer şaplardan biraz daha pahalıdır; ancak yapım aşamasında uygulama süresi ve işçilik miktarı ile ilgili getirdiği avantajlar bu ek maliyetleri telafi edecek oranlara ulaşmıştır.
ÇİMENTO ŞAP
Döşeme kaplaması olarak en çok kullanılan şap türüdür. Bir bağlayıcı, agrega ve sudan oluşan ve düzgün bir yüzey oluşturan çimento şaplar en basit döşeme kaplaması türüdür. Şap, çimento agrega (genellikle kum) ve katkı maddesinden oluşur. Çimento harçlarda çimento dozajının ne olacağı çok önemlidir. Döşemeye yapılan şapa kireç katılmaz. Normal olarak çimento dozajı değişik olmakla birlikte minimum 200-250 kg çimento konur. Yüksek dozajlı oran şapın çatlamasına neden olur. Kullanma yerine göre çeşitli sertlikte olur, düz veya pürüzlü bırakılır. Şapın iyilik derecesi ve basınca dayanıklılığı, malzeme karışımının yanı sıra uygulama tarzına, sızdırmaz hale getirmeye ve su-çimento faktörüne bağlıdır. Şap ne kadar akıcı olarak hazırlanırsa, karışımın tutmaması ve gözenek oluşması tehlikesi o kadar büyüktür.
Çimento şapları çoğunlukla 1 m3 kuma 400-500 kg çimento, 150 It su ilavesine elde edilen harcın, mala ile tesviyesi yapılır. Kalınlığı en az 2.5-3 cm olmalıdır. Daha ince şaplar zamanla üzerine oturduğu döşemeden kavlayarak yerinden kalkar. Şaplar beton veya betonarme bir döşeme üzerine kaplanır. 2x2 m boyutunda ve 1.5 cm genişliğinde anolarla teşkil edilen kareler içerisine dökülür. Böylece şapın ileride çatlamaması 'önlemiş olur. Çimento şap yapılacak kısım uygun çıtalarla bölmelendirildikten sonra şap birer kare atlanılmak suretiyle yapılır. Bu kareler yeterli mukavemeti kazandıktan sonra boş kalan karelerin şapı yapılmalıdır. Gerekli bölmelemeden sonra hazır olan şap malzemesi şap yapılacak yere serilerek sıkıştırılır, yerleştirilir ve mastar çekilerek düzeltilir. Belirli bir kıvama gelince mala perdahı yapılarak şap yapımı tamamlanır.
Mümkünse şap, tesviye betonun yapımından hemen sonra yapılmalıdır. Bu halde şap ile tesviye betonu birbirine daha iyi kaynaşır ve yapışır. Bir takım elde olmayan sebeplerle tesviye betonunun üzerinden çok zaman geçmiş ve bu beton çeşitli inşaat artıkları ile kirlenmişse bu takdirde tesviye betonun üzeri kazınarak iyice süpürülmeli, bol su ile yıkanmalı ve daha sonra bu yüzey çimento şerbeti ile şerbetlenmelidir.
Çimento şap yapıldıktan sonra güneşten korunmalı ve rötre çataklarının önlenmesi için bir hafta ıslak tutulmalıdır. Anolar çıkarıldıktan sonra kalan derzlerin, bitümle doldurulması daha iyi netice verir. Aşınmaya karşı daha mukavemetli olmasını sağlamak amacıyla gerekli mekanlarda (garaj, otopark gibi) en üst 1 cm'lik tabakaya karborandum tozu ilave edilerek yapılır.
Çimento şaplar iyi yapılmadığı zaman toz üreten bir kaplama türüdür. Rijit bir yüzey oluşturduğundan gürültü üreten bir döşemedir. Bu nedenlerden sanayi yapılarında, depolarda ve konutların bodrumlarında kullanılır.
ALÇI ŞAP
Alçı şaplar anhidrit (kristal suyu olmayan) alçı, kum, su ve uygun bir miktar priz hızlandırıcıdan oluşan bir karışımın düzgün bir altlık üzerine serilmesiyle oluşur. Düşük sıcaklıkta bağlayıcılık özelliği kazanan malzemedir. En güzel tarafı pürüzsüz, estetik bir yüzey sağlamasıdır. Döşeme kaplaması olarak yapıldığında ano ile dökmeye gerek yoktur. Alçı aynı zamanda nem regülatörüdür. Döşeme şapı olarak kullanılan alçı, normal alçıdan farklıdır. Normal alçı 170 °C'de işlenirken, alçı şap 800-900 °C'de pişirilir. Rötre yapmaz, rengi beyazdır. Alçı şapların kalınlığı 20- 30 mm olur. Yapıldıktan sonra üzerine 2 kat keten yağı ya da bezir yağı sürülür, iyice parlatılmış düzgün bir yüzey elde edilir. Eğer isteniyorsa boyanır ve cila yapılır.Alçı şap, monolitik, ayak için soğuk hissi veren, aşınma dayanıklılığı orta derecede olan bir döşeme kaplamasıdır.
KSİLOLİT ŞAPI
Magnezyum Klorür, manyezit, hızar talaşı veya mantar tozu karışımına boyar madde ve su katılarak yapılan döşeme kaplamasıdır. Burada bağlayıcı madde manyezittir. Ksilolit kaplama, bir kaba, bir de ince kattan meydana gelir. Kaba tabaka iri talaşlı magnezyum klorür manyezit ile karıştırılarak harç yapılır. Kullanılacak magnezyum klorür eriyiği 18 yoğunluk derecesinde hazırlanmış manyezit ve talaş ile karıştırılarak serilir. İncesi, magnezyum klorür, manyezit ve talaşa amyant ilavesiyle yapılan karışımdan meydana gelir. Oranları, 7.5 ölçü talaş, 2.5 ölçü amyant tozu, 1.5 ölçü madeni boya şeklindedir. Talaş, çıralı veya kuru meşe ağacından çıkmış olmalı, manyezitin içinde kireç ve benzeri yabancı madde bulunmamandır. Ksilolit genellikle beton döşemeler üzerine uygulanır. Birinci katın kalınlığı 1.5 cm, ikinci katınki ise 1 cm olur. İnce ksilolit tabakası ponza taşı ile perdahlanıp özel bir cila ile parlatılır.
Ksilolit kaplama kendiliğinden düzgün bir yüzey oluşturmasıyla iyi bir döşeme kaplamasıdır. İstenilen desende farklı renkler bir araya getirilerek döşeme kaplaması oluşturulabilir. Isı iletkenliği az olup darbe sesini az üretir. İçerisindeki ahşap tozlar nedeniyle sıcak temaslı bir malzemedir. Suya karşı duyarlı olduğundan ıslak hacimlerde kullanılmamalıdır. Bu nedenle bu kaplama ofisler ve oturma mekanları için uygun olmakta, mutfak ve atölye gibi ıslak hacimlerde kullanılmamaktadır. Ksilolit merkezi ısıtmalı odalarda kullanıldığı zaman hava neminin düşük olması nedeniyle genellikle çatlaklar oluşur. Döşeme yağlar sayesinde nemli tutulmalı, balmumu tabakaları da bu nemin buharlaşmasını engellemelidir. Ksilolit döşemeyle temas halinde bulunan bütün metaller çürür. Deformasyona eğilimli olduğu için kabarmalar görülür.
ASFALT ŞAPLARI
Asfalt çimentosu (Bitüm) içerisine taş kırığı ve taş tozu konarak oluşturulur. 1-3 cm kalınlıkta yapılır. İstenirse içerisine renkli taş parçacıkları konabilir. Sıcak yüzeyli, ısı tutucu, elastik, darbe sesi yutucu, toz yapmayan, sudan etkilenmeyen, su geçirmeyen, aşınmaya karşı dayanıklı bir döşeme kaplamasıdır. Ancak nokta yük etkisine karşı dayanma direnci yetersizdir. Nemli mekanlar ve hızlı yapılar için uygundur.
İçlerinde su bulunmadığı ve kuruma sorunları olmayan asfalt şaplar sıcak olarak dökülürler ve soğuma esnasında önemli ölçüde büzülürler. DIN 1996'ya göre 22 °C'lik bir sıcaklıkta asfaltın içeri göçme derinliği 0.5 mm'den fazla olamaz. Bu çok düşük bir değerdir. Öte yandan asfaltın basınca dayanıklılığı 100 kp/cm2 yi aşmamalıdır, aksi halde çatlama eğilimi gösterir.